История Рима от основания города

Книга XXX, гл. 3

3. His tran­sac­tis con­su­les prae­to­res­que in pro­vin­cias pro­fec­ti. Om­ni­bus ta­men, ve­lut eam sor­ti­tis, Af­ri­cae cu­ra erat, seu quia ibi sum­mam re­rum bel­li­que ver­ti cer­ne­bant seu ut Sci­pio­ni gra­ti­fi­ca­ren­tur, in quem tum om­nis ver­sa ci­vi­tas erat. [2] Ita­que non ex Sar­di­nia tan­tum, si­cut an­te dic­tum est, sed ex Si­ci­lia quo­que et His­pa­nia ves­ti­men­ta fru­men­tum­que, et ar­ma etiam ex Si­ci­lia et om­ne ge­nus com­mea­tus eo por­ta­ban­tur. [3] Nec Sci­pio ul­lo tem­po­re hie­mis bel­li ope­ra re­mi­se­rat, quae mul­ta si­mul un­di­que eum cir­cumsta­bant: Uti­cam ob­si­de­bat; castra in conspec­tu Hasdru­ba­lis erant; [4] Car­tha­gi­nien­ses de­du­xe­rant na­ves, clas­sem pa­ra­tam instruc­tam­que ad com­mea­tus in­ter­ci­pien­dos ha­be­bant. In­ter haec ne Sypha­cis qui­dem re­con­ci­lian­di cu­ram ex ani­mo mi­se­rat, si for­te iam sa­tias amo­ris in uxo­re ex mul­ta co­pia eum ce­pis­set. [5] Ab Sypha­ce ma­gis pa­cis cum Car­tha­gi­nien­si­bus con­di­cio­nes, ut Ro­ma­ni Af­ri­ca, Poe­ni Ita­lia ex­ce­de­rent, quam, si bel­la­re­tur, spes ul­la des­ci­tu­rum ad­fe­re­ba­tur. [6] Haec per nun­tios ac­ta ma­gis equi­dem cre­di­de­rim — et ita pars maior auc­to­res sunt — quam ip­sum Sypha­cem, ut An­tias Va­le­rius pro­dit, in castra Ro­ma­na ad con­lo­qui­um ve­nis­se. [7] Pri­mo eas con­di­cio­nes im­pe­ra­tor Ro­ma­nus vix auri­bus ad­mi­sit; pos­tea, ut cau­sa pro­ba­bi­lis suis com­mean­di fo­ret in castra hos­tium, mol­lius eadem il­la ab­nue­re ac spem fa­ce­re sae­pius ultro cit­ro­que agi­tan­ti­bus rem con­ven­tu­ram.

[8] Hi­ber­na­cu­la Car­tha­gi­nien­sium, con­ges­ta te­me­re ex ag­ris ma­te­ria exae­di­fi­ca­ta, lig­nea fer­me to­ta erant. [9] Nu­mi­dae prae­ci­pue ha­run­di­ne tex­tis sto­rea­que pars ma­xi­ma tec­tis pas­sim nul­lo or­di­ne, qui­dam, ut si­ne im­pe­rio oc­cu­pa­tis lo­cis, extra fos­sam etiam val­lum­que ha­bi­ta­bant. [10] Haec re­la­ta Sci­pio­ni spem fe­ce­rant castra hos­tium per oc­ca­sio­nem in­cen­den­di.