Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì. Ðåäàêòîð êîììåíòàðèåâ —
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1985. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
4. (1) Äà, ñêàçàë îí, ìàêåäîíÿíå ïîòåðïåëè ïîðàæåíèå â òåñíèíàõ ó ðåêè Àîé — íî âåäü ìàêåäîíñêàÿ ôàëàíãà òðèæäû îïðîêèäûâàëà ðèìëÿí ïîä Àòðàêîì7. (2) Äà è â òîì, ÷òî íå óäåðæàëè ýïèðñêîãî óùåëüÿ, âèíîâàòû áûëè ñíà÷àëà òå, êòî ïëîõî ñòîÿë íà ñòðàæå, (3) à çàòåì, âî âðåìÿ ñàìîãî ñðàæåíèÿ, ëåãêîâîîðóæåííûå âîèíû è íàåìíèêè. Ôàëàíãà æå ìàêåäîíÿí è òîãäà âûñòîÿëà, è âñåãäà áóäåò íåïîáåäèìà íà ðîâíîé ìåñòíîñòè è â ïðàâèëüíîì ñðàæåíèè. (4) Òåïåðü â ôàëàíãå áûëî ñîáðàíî øåñòíàäöàòü òûñÿ÷ âîèíîâ, âñÿ áîåâàÿ ìîùü Ìàêåäîíñêîãî öàðñòâà, à êðîìå íèõ — äâå òûñÿ÷è ñ.77 âîèíîâ ñ ëåãêèìè ùèòàìè (èõ íàçûâàþò ïåëòàñòàìè); ôðàêèéöåâ è èëëèðèéöåâ (ýòî èõ ïëåìÿ èìåíóåòñÿ òðàëëû) áûëî ïîðîâíó — ïî äâå òûñÿ÷è, (5) äà åùå ïî÷òè ïîëòîðû òûñÿ÷è ðàçíîïëåìåííûõ íàåìíèêîâ, äà äâå òûñÿ÷è êîííèöû. Ñ òàêèìè âîò ñèëàìè öàðü ïîäæèäàë âðàãà. (6) Ó ðèìëÿí áûëî ïðèìåðíî ñòîëüêî æå, è ëèøü â êîííèöå îíè èìåëè ïåðåâåñ áëàãîäàðÿ ïðèõîäó ýòîëèéöåâ. |
4. Acceptae ad Aoum flumen in angustiis cladi ter a Macedonum phalange ad Atracem vi pulsos Romanos opponebat. [2] Et illic tamen, ubi insessas fauces Epiri non tenuissent, primam culpam fuisse eorum qui neglegenter custodias servassent, [3] secundam in ipso certamine levis armaturae mercennariorumque militum; Macedonum vero phalangem et tunc stetisse et loco aequo iustaque pugna semper mansuram invictam. [4] Decem et sex milia militum haec fuere, robur omne virium eius regni. Ad hoc duo milia caetratorum, quos peltastas appellant, Thracumque et Illyriorum — Tralles est nomen genti — par numerus, bina milia erant, [5] et mixti ex pluribus gentibus mercede conducti auxiliares mille ferme et quingenti et duo milia equitum. Cum iis copiis rex hostem opperiebatur. [6] Romanis ferme par numerus erat; equitum copiis tantum quod Aetoli accesserant superabant. |