Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1935/1984. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
14. (1) Ïðèìåðíî â òå æå äíè ìîðå ïåðåñåê êîíñóë Ìàíèé Àöèëèé ñ äâàäöàòüþ òûñÿ÷àìè ïåõîòû, äâóìÿ òûñÿ÷àìè êîííèöû è ïÿòíàäöàòüþ ñëîíàìè48. Ïðèêàçàâ âîåííûì òðèáóíàì âåñòè ñóõîïóòíîå âîéñêî â Ëàðèñó, ñàì îí ñ êîííèöåé ïðèáûë ê Ôèëèïïó ïîä Ëèìíåé. (2) Ñ ïîÿâëåíèåì êîíñóëà ãîðîä íåìåäëåííî ñäàëñÿ âìåñòå ñ öàðñêèì ãàðíèçîíîì è àôàìàíàìè. (3) Îò Ëèìíåÿ êîíñóë ïîøåë ê Ïåëëèíåþ. Òàì ïåðâûìè ñäàëèñü àôàìàíû, à çàòåì è Ôèëèïï Ìåãàëîïîëèòàíåö. (4) Êîãäà òîò ïîêèäàë êðåïîñòü, ñ íèì ñëó÷àéíî ñòîëêíóëñÿ öàðü Ôèëèïï, êîòîðûé ïðèêàçàë èçäåâêè ðàäè îòäàòü åìó öàðñêèå ïî÷åñòè, ñàì æå, ïîäîéäÿ, ãëóìëèâî íàçâàë åãî áðàòîì, îòíþäü íå ê óêðàøåíèþ ñâîåãî äîñòîèíñòâà49. (5) Ïðåïðîâîæäåííûé çàòåì ê êîíñóëó, Ôèëèïï Ìåãàëîïîëèòàíåö âçÿò áûë ïîä ñòðàæó è íåâäîëãå îòïðàâëåí â îêîâàõ â Ðèì. Âñå ïðî÷èå àôàìàíû è ãàðíèçîííûå âîèíû öàðÿ Àíòèîõà èç ñäàâøèõñÿ â òå äíè ãîðîäîâ îòäàíû áûëè Ôèëèïïó-öàðþ — à áûëî èõ äî ÷åòûðåõ òûñÿ÷. (6) Êîíñóë äâèíóëñÿ â Ëàðèñó, ñ òåì ÷òîáû äåðæàòü òàì ñîâåò î âîéíå â öåëîì. Ïî ïóòè åãî âñòðåòèëè ïîñëû îò Êèåðèÿ è Ìåòðîïîëÿ, ñïåøèâøèå ê íåìó, ÷òîáû ñäàòü ñâîè ãîðîäà. (7) Ôèëèïï âåñüìà ìèëîñòèâî îáîøåëñÿ ñ àôàìàíñêèìè ïëåííûìè, íàäåÿñü ÷åðåç íèõ ïðèâëå÷ü íà ñâîþ ñòîðîíó âñå ïëåìÿ. È âîò, îòïóñòèâ ñíà÷àëà ïëåííûõ ïî èõ ãîðîäàì, îí âñëåä çà òåì äâèíóë òóäà è âîéñêî â íàäåæäå îâëàäåòü Àôàìàíèåé. (8) Ïëåííèêè ýòè îêàçàëè áîëüøîå âëèÿíèå íà ñâîèõ ñîîòå÷åñòâåííèêîâ, âîñõâàëÿÿ êðîòîñòü è ùåäðîñòü öàðÿ ïî îòíîøåíèþ ê íèì. (9) Ñâîèì öàðñêèì äîñòîèíñòâîì ñ.200 Àìèíàíäð ìîã áû åùå óäåðæèâàòü íåêîòîðûõ â ïîâèíîâåíèè, ïîêà îñòàâàëñÿ ñðåäè ñîïëåìåííèêîâ, íî âìåñòå ñ æåíîé è äåòüìè îí ïîêèíóë ñâîå öàðñòâî è ñêðûëñÿ â Àìáðàêèþ. Àìèíàíäð áîÿëñÿ, ÷òî áóäåò âûäàí öàðþ Ôèëèïïó, äàâíèøíåìó ñâîåìó âðàãó, è ðèìëÿíàì, ñïðàâåäëèâî ãíåâàâøèìñÿ òîãäà íà íåãî çà ïðåäàòåëüñòâî. Òàê âñÿ Àôàìàíèÿ ïåðåøëà âî âëàñòü Ôèëèïïà. (10) Êîíñóë ïðîâåë íåñêîëüêî äíåé â Ëàðèñå, ãëàâíûì îáðàçîì ÷òîáû îòäîõíóëè êîíè, èçìó÷åííûå ìîðñêèì ïóòåøåñòâèåì è ïîñëåäóþùèìè ïåðåõîäàìè. Êîãäà êðàòêèé îòäûõ âîññòàíîâèë ñèëû âîéñêà, îí äâèíóëñÿ â Êðàíîí. (11) Ñ åãî ïðèáëèæåíèåì ñäàëèñü Ôàðñàë, Ñêîòóñà, Ôåðû è íàõîäèâøèåñÿ â íèõ Àíòèîõîâû ãàðíèçîíû. Ñïðîñèâ ïëåííûõ, êòî õî÷åò îñòàòüñÿ ñ íèì, êîíñóë ïåðåäàë òûñÿ÷ó äîáðîâîëüöåâ Ôèëèïïó, à îñòàëüíûõ îòïóñòèë áåçîðóæíûìè â Äåìåòðèàäó. (12) Ïîòîì îí çàíÿë Ïðîåðíó50 è ñîñåäíèå ñ íåþ êðåïîñòè. Çàòåì êîíñóë äâèíóëñÿ äàëüøå ê Ìàëèéñêîìó çàëèâó. Êîãäà îí ïðèáëèçèëñÿ ê óùåëüÿì, íàä êîòîðûìè ðàñïîëîæåíû Òàâìàêè, âñÿ òàìîøíÿÿ ìîëîäåæü, âîîðóæèâøèñü, îñòàâèëà ãîðîä, çàñåëà â ëåñàõ è íà òðîïàõ è ñâåðõó îáðóøèëàñü íà ðèìñêóþ êîëîííó. (13) Êîíñóë ñïåðâà ïîñëàë ê íèì âåñòíèêîâ, êîòîðûå, ïîäîéäÿ ïîáëèæå, ïûòàëèñü îòãîâîðèòü èõ îò òàêîãî áåçóìèÿ. Âèäÿ, îäíàêî, ÷òî îíè óïîðñòâóþò â ñâîåé çàòåå, êîíñóë ïîñëàë â îáõîä òðèáóíà ñ ñîëäàòàìè äâóõ ìàíèïóëîâ51. Òàêèì îáðàçîì îí îòðåçàë âîîðóæåííûì âðàãàì äîðîãó â ãîðîä, à ñàì ãîðîä, îñòàâøèéñÿ íåçàùèùåííûì, çàíÿë. (14) Êîãäà â çàõâà÷åííîì ãîðîäå ïîäíÿëñÿ êðèê, âñå òå, êòî óêðûâàëñÿ â çàñàäå, êèíóëèñü èç ëåñà ê ãîðîäó è áûëè ïåðåáèòû. (15) Íà äðóãîé äåíü êîíñóë îò Òàâìàêîâ ïîøåë ê ðåêå Ñïåðõåþ è îïóñòîøèë òàì ïîëÿ ãèïàòöåâ. |
14. Per eos forte dies M’. Acilius consul cum viginti milibus peditum, duobus milibus equitum, quindecim elephantis mari traiecto pedestres copias Larisam ducere tribunos militum iussit; ipse cum equitatu Limnaeum ad Philippum venit. [2] Adventu consulis deditio sine cunctatione est facta, traditumque praesidium regium et cum iis Athamanes. Ab Limnaeo Pellinaeum consul proficiscitur. [3] Ibi primi Athamanes tradiderunt sese, deinde et Philippus Megalopolitanus; [4] cui decedenti praesidio cum obvius forte fuisset Philippus rex, ad ludibrium regem eum consalutari iussit, ipse congressus fratrem haud sane decoro maiestati suae ioco appellavit. [5] Deductus inde ad consulem custodiri iussus est et haud ita multo post in vinculis Romam missus. Cetera multitudo Athamanum aut militum Antiochi regis, quae in praesidiis deditorum per eos dies oppidorum fuerat, Philippo tradita regi est; fuere autem ad quattuor milia hominum. [6] Consul Larisam est profectus, ibi de summa belli consultaturus. In itinere ab Cierio et Metropoli legati tradentes urbes suas occurrerunt. [7] Philippus Athamanum praecipue captivis indulgenter habitis, ut per eos conciliaret gentem, nactus spem Athamaniae potiendae exercitum eo duxit praemissis in civitates captivis. [8] Et illi magnam auctoritatem apud populares habuerunt, clementiam erga se regis munificentiamque commemorantes, [9] et Amynander, cuius praesentis maiestas aliquos in fide continuisset, veritus ne traderetur Philippo iam pridem hosti et Romanis merito tunc propter defectionem infensis, cum coniuge ac liberis regno excessit Ambraciamque se contulit; ita Athamania omnis in ius dicionemque Philippi concessit. [10] Consul ad reficienda maxime iumenta, quae et navigatione et postea itineribus fatigata erant, paucos Larisae moratus dies, velut renovato modica quiete exercitu Crannonem est progressus. [11] Venienti Pharsalus et Scotusa et Pherae quaeque in eis praesidia Antiochi erant deduntur. Ex iis interrogatis, qui manere secum vellent, mille volentes Philippo tradit, ceteros inermes Demetriadem remittit. [12] Proernam inde recepit et quae circa eam castella erant. Ducere tum porro in sinum Maliacum coepit. Appropinquanti faucibus super quas siti Thaumaci sunt, deserta urbe iuventus omnis armata silvas et itinera insedit et in agmen Romanum ex superioribus locis incursavit. [13] Consul primo misit qui ex propinquo colloquentes deterrerent eos a tali furore; postquam perseverare in incepto vidit, tribuno cum duorum signorum militibus circummisso interclusit ad urbem iter armatis, vacuamque eam cepit. [14] Tum clamore ab tergo captae urbis audito refugientium undique ex silvis insidiatorum caedes facta est. [15] Ab Thaumacis altero die consul ad Spercheum amnem pervenit, inde Hypataeorum agros vastavit. |
ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß