Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1935/1984. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
3. (1) Áûëî ðåøåíî, ÷òî äî îòáûòèÿ êîíñóëîâ â èõ ïðîâèíöèè íóæíî ïðè ïîñðåäñòâå ïîíòèôèêîâ ñîâåðøèòü èñêóïèòåëüíûå îáðÿäû ïî ñëó÷àþ çíàìåíèé. (2)  Ðèìå ìîëíèÿ óäàðèëà â õðàì Þíîíû Ëóöèíû9, òàê ÷òî áûëè ïîâðåæäåíû êîíåê êðîâëè è äâåðíûå ñòâîðêè; â Ïóòåîëàõ ñòåíà è âîðîòà âî ìíîãèõ ìåñòàõ áûëè ñ.223 ïîðàæåíû ìîëíèåé, è äâà ÷åëîâåêà ïîãèáëè. (3)  Íóðñèè ïðè ÿñíîé ïîãîäå íà÷àëàñü ãðîçà; òàì òîæå ïîãèáëî äâîå ñâîáîäíîðîæäåííûõ. Òóñêóëàíöû ñîîáùèëè, ÷òî ó íèõ øåë çåìëÿíîé äîæäü, à ðåàòèíöû — ÷òî â èõ çåìëÿõ ñàìêà ìóëà îæåðåáèëàñü. (4) Ïî èñêóïëåíèè ýòèõ çíàìåíèé áûëè ïîâòîðåíû Ëàòèíñêèå ïðàçäíåñòâà èç-çà òîãî, ÷òî æèòåëè Ëàâðåíòà íå ïîëó÷èëè ïîëîæåííîé èì äîëè æåðòâåííîãî ìÿñà10. (5) Ïî ïîâîäó âñåãî ýòîãî áûëî íàçíà÷åíî åùå è ìîëåáñòâèå òåì áîãàì, êàêèõ óêàçàëè äåöåìâèðû, ñïðàâèâøèñü â Êíèãàõ. (6) Äåñÿòü ñâîáîäíîðîæäåííûõ þíîøåé è äåñÿòü äåâóøåê, âñå äåòè æèâûõ îòöîâ è ìàòåðåé, ó÷àñòâîâàëè â ýòîì ñâÿùåííîäåéñòâèè, à íî÷üþ äåöåìâèðû ïðèíåñëè áîãàì â æåðòâó ìîëîäûõ æèâîòíûõ, åùå ñîñóíêîâ. (7) Ïåðåä òåì êàê âûñòóïèòü èç Ãîðîäà, Ïóáëèé Êîðíåëèé Ñöèïèîí Àôðèêàíñêèé ïîñòàâèë íà Êàïèòîëèè, ó íà÷àëà ïîäúåìà[1], àðêó ñ ñåìüþ ïîçîëî÷åííûìè ñòàòóÿìè è äâóìÿ êîíÿìè, à ïåðåä àðêîé — äâà ìðàìîðíûõ áàññåéíà. (8)  ýòè æå äíè ñîðîê òðè çíàòíûõ ýòîëèéöà — ñðåäè íèõ Äàìîêðèò ñ áðàòîì — áûëè îòïðàâëåíû Ìàíèåì Àöèëèåì â Ðèì ïîä îõðàíîþ äâóõ êîãîðò è çàêëþ÷åíû â Ëàâòóìèè11. Çàòåì êîíñóë Ëóöèé Êîðíåëèé ïðèêàçàë ýòèì êîãîðòàì âåðíóòüñÿ ê âîéñêó. (9) Ïðèáûëè ïîñëû îò åãèïåòñêèõ öàðåé — Ïòîëåìåÿ è Êëåîïàòðû — ñ ïîçäðàâëåíèÿìè ïî ñëó÷àþ èçãíàíèÿ Ìàíèåì Àöèëèåì öàðÿ Àíòèîõà èç Ãðåöèè è ñ óâåùåâàíèÿìè ïåðåïðàâèòü âîéñêî â Àçèþ12: (10) âåäü íå òîëüêî âñÿ Àçèÿ, íî äàæå è Ñèðèÿ îáúÿòû ñòðàõîì. Åãèïåòñêèå öàðè áóäóò ãîòîâû ïðèñîåäèíèòüñÿ ê ëþáîìó ðåøåíèþ ñåíàòà. (11) Öàðÿì áûëà âûðàæåíà áëàãîäàðíîñòü, à ïîñëàì âåëåíî áûëî äàòü ïî ÷åòûðå òûñÿ÷è àññîâ êàæäîìó. |
3. Priusquam consules in provincias proficiscerentur, prodigia per pontifices procurari placuit. [2] Romae Iunonis Lucinae templum de caelo tactum erat ita ut fastigium valvaeque deformarentur; Puteolis pluribus locis murus et porta fulmine icta et duo homines exanimati; [3] Nursiae sereno satis constabat nimbum ortum; ibi quoque duos liberos homines exanimatos; terra apud se pluvisse Tusculani nuntiabant, et Reatini mulam in agro suo peperisse. [4] Ea procurata, Latinaeque instauratae, quod Laurentibus pars carnis quae dari debet data non fuerat. [5] Supplicatio quoque earum religionum causa fuit quibus diis decemviri ex libris ut fieret ediderunt. [6] Decem ingenui, decem virgines, patrimi omnes matrimique, ad id sacrificium adhibiti, et decemviri nocte lactentibus rem divinam fecerunt. [7] P. Cornelius Scipio Africanus, priusquam proficisceretur, fornicem in Capitolio adversus viam qua in Capitolium escenditur, cum signis septem auratis et equis duobus et marmorea duo labra ante fornicem posuit. [8] Per eosdem dies principes Aetolorum tres et quadraginta, inter quos Damocritus et frater eius erant, ab duabus cohortibus missis a M’. Acilio Romam deducti et in Lautumias coniecti sunt. Cohortes inde ad exercitum redire L. Cornelius consul iussit. [9] Legati ab Ptolomaeo et Cleopatra regibus Aegypti gratulantes, quod M’. Acilius consul Antiochum regem Graecia expulisset, venerunt adhortantesque, ut in Asiam exercitum traicerent: [10] omnia perculsa metu non in Asia modo sed etiam in Syria esse; reges Aegypti ad ea, quae censuisset senatus, paratos fore. [11] Gratiae regibus actae; legatis munera dari iussa in singulos quaternum milium aeris. |
ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß