Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1935/1984. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
7. (1) Ïîñëû âîçâðàòèëèñü â Ãèïàòó, íî ðåøèòüñÿ íè íà ÷òî íå ìîãëè: âåäü òûñÿ÷ó òàëàíòîâ âçÿòü áûëî íåîòêóäà, à ñäàòüñÿ íà ìèëîñòü ïîáåäèòåëÿ îíè îïàñàëèñü, áîÿñü òåëåñíûõ ìó÷åíèé. (2)  êîíöå êîíöîâ òåì æå ïîñëàì ïðèêàçàíî áûëî âåðíóòüñÿ ê êîíñóëó è Ïóáëèþ Àôðèêàíñêîìó, ÷òîáû ïðîñèòü èõ: åñëè îíè äåéñòâèòåëüíî õîòÿò äàðîâàòü ýòîëèéöàì ìèð, à íå ïðîñòî äðàçíÿò íåñ÷àñòíûõ íåñáûòî÷íîþ íàäåæäîé, òî ïóñòü ëèáî ñêîñòÿò ñóììó âûêóïà, ëèáî ïîîáåùàþò ãðàæäàíàì íåïðèêîñíîâåííîñòü. (3) Íî êîíñóë áûë íåóìîëèì — è ýòî ïîñîëüñòâî òàêæå âåðíóëîñü íè ñ ÷åì. (4) Çà íèì ïîñëåäîâàëè àôèíÿíå, îíè íàøëè ýòîëèéöåâ ñëîìëåííûìè òàêèì êîëè÷åñòâîì îòêàçîâ è ïîïóñòó ïðè÷èòàþùèìè íàä ó÷àñòüþ ñâîåãî íàðîäà. Ãëàâà àôèíñêîãî ïîñîëüñòâà Ýõåäåì âíîâü âäîõíóë â íèõ íàäåæäó, ïðåäëîæèâ ïðîñèòü î øåñòèìåñÿ÷íîì ïåðåìèðèè äëÿ òîãî, ÷òîáû îòïðàâèòü ïîñëîâ â Ðèì: (5) îòñðî÷êà íè÷åãî íå äîáàâèò ê èõ íûíåøíèì íåñ÷àñòüÿì, êîòîðûå è òàê áåçìåðíû, à çà ýòî âðåìÿ ìîæåò ïðîèçîéòè ìíîãîå, ÷òî îáëåã÷èò èõ òåïåðåøíåå ïîëîæåíèå. (6) Ïî ñîâåòó Ýõåäåìà áûëè ïîñëàíû âñå òå æå ëþäè; ñíà÷àëà îíè âñòðåòèëèñü ñ Ïóáëèåì Ñöèïèîíîì, à ÷åðåç íåãî èñïðîñèëè ó êîíñóëà ïåðåìèðèå íà òàêîé ñðîê, êàêîé èì áûë íóæåí. (7) Ìàíèé Àöèëèé ñíÿë îñàäó Àìôèññû, ïåðåäàë êîíñóëó âîéñêî è ïîêèíóë ïðîâèíöèþ, êîíñóë æå îò Àìôèññû âåðíóëñÿ â Ôåññàëèþ, äàáû ÷åðåç Ìàêåäîíèþ è Ôðàêèþ èäòè â Àçèþ. ñ.226 (8) Òîãäà Ïóáëèé Àôðèêàíñêèé ñêàçàë áðàòó: «Ïóòü, íà êîòîðûé ñòóïàåøü òû, Ëóöèé Ñöèïèîí, îäîáðÿþ è ÿ. (9) Íî âñå â ýòîì äåëå çàâèñèò îò äîáðîé âîëè Ôèëèïïà. Åñëè òîò âåðåí íàøåé âëàñòè, òî ïîäãîòîâèò íàì ïóòü è ñíàáäèò ïðîäîâîëüñòâèåì è âñåì îñòàëüíûì, ÷òî êîðìèò è ïîääåðæèâàåò âîéñêî â äàëåêîì ïîõîäå. Íî åñëè îí îòñòóïèòñÿ îò íàñ, íè îäèí øàã ÷åðåç Ôðàêèþ íå áóäåò äëÿ òåáÿ áåçîïàñíûì. Èòàê, ïðåæäå ñëåäîâàëî áû ðàçóçíàòü, ÷òî ó öàðÿ íà óìå. (10) Ëó÷øå âñåãî ýòî âûÿñíèòñÿ, åñëè ïîñëàííûé íàéäåò åãî íå ãîòîâÿùèì íè÷åãî çàðàíåå». (11) Âûáîð ïàë íà Òèáåðèÿ Ñåìïðîíèÿ Ãðàêõà25, ñàìîãî ãîðÿ÷åãî ñðåäè ðèìñêèõ þíîøåé òîãî âðåìåíè. Ì÷àñü ñ íåèìîâåðíîé áûñòðîòîé è ìåíÿÿ ëîøàäåé, îí çà òðè äíÿ ïîêðûë ðàññòîÿíèå îò Àìôèññû äî Ïåëëû26. (12) Îí çàñòàë öàðÿ íà ïèðó óæå ìíîãî âûïèâøèì. Ñàìà äóøåâíàÿ ýòà ðàññëàáëåííîñòü ñíÿëà ïîäîçðåíèå â òîì, ÷òî öàðü çàìûøëÿåò êàêîé-òî ìÿòåæ. (13) Êðîìå òîãî, ãîñòÿ ïðèíÿëè ëàñêîâî, à íà ñëåäóþùèé äåíü îí óáåäèëñÿ â òîì, ÷òî ïðîäîâîëüñòâèå äëÿ âîéñêà òùàòåëüíî ïðèãîòîâëåíî, íà ðåêàõ ñîîðóæåíû ìîñòû, à äîðîãè â òðóäíîïðîõîäèìûõ ìåñòàõ óêðåïëåíû. (14) Ñ òàêèìè âåñòÿìè Ãðàêõ ñ òîé æå áûñòðîòîé ïîì÷àëñÿ îáðàòíî è âñòðåòèë êîíñóëà â Òàâìàêàõ. Îòòóäà âîéñêî, äîâîëüíîå òåì, ÷òî íàäåæäû âåðíû è ñáûâàþòñÿ, ïðèáûëî â Ìàêåäîíèþ íà âñå ãîòîâîå. (15) Öàðü è ïðèíÿë, è ïðîâîäèë èõ ïî-öàðñêè.  íåì áûëè çàìåòíû è ëîâêîñòü, è áëàãîðîäñòâî, ÷òî ðàñïîëàãàëî ê íåìó Ïóáëèÿ Àôðèêàíñêîãî, ìóæà, äîñòîéíîãî âî âñåõ îòíîøåíèÿõ è óìåâøåãî öåíèòü íåíàâÿç÷èâîå ðàäóøèå. (16) Ôèëèïï ïðîâîäèë èõ íå òîëüêî ÷åðåç Ìàêåäîíèþ, íî è ÷åðåç Ôðàêèþ, ñíàáäèâ âñåì íåîáõîäèìûì. Òàê îíè ïðèáûëè ê Ãåëëåñïîíòó. |
7. Reditum inde Hypatam est, nec consilium expediebatur; nam neque unde mille talentum daretur erat, et permisso libero arbitrio ne in corpora sua saeviretur, metuebant. [2] Redire itaque eosdem legatos ad consulem et Africanum iusserunt et petere ut, si dare vere pacem, non tantum ostendere, frustrantes spem miserorum, vellent, aut ex summa pecuniae demerent aut permissionem extra civium corpora fieri iuberent. [3] Nihil impetratum ut mutaret consul; et ea quoque irrita legatio dimissa est. [4] Secuti et Athenienses sunt; et princeps legationis eorum Echedemus fatigatos tot repulsis Aetolos et complorantes inutili lamentatione fortunam gentis ad spem revocavit auctor indutias sex mensium petendi, ut legatos mittere Romam possent: [5] dilationem nihil ad praesentia mala, quippe quae ultima essent, adiecturam; levari per multos casus tempore interposito praesentes clades posse. [6] Auctore Echedemo idem missi; prius P. Scipione convento, per eum indutias temporis eius, quod petebant, ab consule impetraverunt. [7] Et soluta obsidione Amphissae M’. Acilius tradito consuli exercitu provincia decessit, et consul ab Amphissa Thessaliam repetit, ut per Macedoniam Thraeciamque duceret in Asiam. [8] Tum Africanus fratri: «Iter, quod insistis, L. Scipio, ego quoque approbo; [9] sed totum id vertitur in voluntate Philippi, qui si imperio nostro fidus est, et iter et commeatus et omnia quae in longo itinere exercitus alunt iuvantque nobis suppeditabit; si is destituit, nihil per Thraeciam satis tutum habebis; itaque prius regis animum explorari placet. [10] Optime explorabitur, si nihil ex praeparato agentem opprimet qui mittetur». [11] Ti. Sempronius Gracchus, longe tum acerrimus iuvenum, ad id delectus per dispositos equos prope incredibili celeritate ab Amphissa — inde enim est dimissus — die tertio Pellam pervenit. [12] In convivio rex erat et in multum vini processerat; ea ipsa remissio animi suspicionem dempsit novare eum quicquam velle. [13] Et tum quidem comiter acceptus hospes, postero die commeatus exercitui paratos benigne, pontes in fluminibus factos, vias, ubi transitus difficiles erant, munitas vidit. [14] Haec referens eadem, qua ierat, celeritate Thaumacis occurrit consuli. Inde certiore et maiore spe laetus exercitus ad praeparata omnia in Macedoniam pervenit. [15] Venientes regio apparatu et accepit et prosecutus est rex. Multa in eo et dexteritas et humanitas visa, quae commendabilia apud Africanum erant, virum sicut ad cetera egregium, ita a comitate, quae sine luxuria esset, non aversum. [16] Inde non per Macedoniam modo sed etiam Thraeciam prosequente et praeparante omnia Philippo ad Hellespontum perventum est. |
ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß