Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XL, ãë. 41

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä È. È. Ìàõàíüêîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, A. C. Schlesinger, 1938/1991.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

41. (1) Êîí­ñó­ëû ñ äâóõ ñòî­ðîí âòîðã­ëèñü â Ëèãó­ðèþ. (2) Ïîñòó­ìèé ñ ïåð­âûì è òðåòüèì ëåãè­î­íà­ìè îñà­äèë ãîðû Áàë­ëè­ñòó è Ëåòóì86, ïåðå­êðûë óçêèå ãîð­íûå ïðî­õî­äû, ïðå­ðâàë ïîä­âîç ïðè­ïà­ñîâ ê ëèãó­ðèé­öàì è, ëèøèâ èõ âñå­ãî íåîá­õî­äè­ìî­ãî, ïîêî­ðèë. (3) Ôóëü­âèé ñî âòî­ðûì è ÷åò­âåð­òûì ëåãè­î­íà­ìè íàïàë ñî ñòî­ðî­íû Ïèçû íà ëèãó­ðèé­öåâ-àïó­à­íîâ, êîòî­ðûå æèëè âîêðóã Ïèçû íà ðåêå Ìàê­ðå. Êîãäà îíè ñäà­ëèñü, îí ïîñà­äèë èõ — ÷èñ­ëîì äî ñåìè òûñÿ÷ ÷åëî­âåê — íà êîðàá­ëè è îòïðà­âèë âäîëü áåðå­ãà Ýòðóñ­ñêî­ãî ìîðÿ87 â Íåà­ïîëü. (4) Îòòóäà èõ ïåðå­âå­ëè â Ñàì­íèé, ãäå èì âûäå­ëè­ëè çåì­ëþ ñðå­äè ñîïëå­ìåí­íè­êîâ88. (5) Ó ãîð­íûõ ëèãó­ðèé­öåâ Àâë Ïîñòó­ìèé ðóáèë âèíî­ãðàä­íè­êè è æåã õëåá, ïîêà âñå ýòè áåä­ñò­âèÿ íå ïðè­íóäè­ëè èõ ïîêî­ðèòü­ñÿ è ñäàòü îðó­æèå. (6) Ïîñëå ýòî­ãî Ïîñòó­ìèé îòïðà­âèë­ñÿ íà êîðàá­ëÿõ îñìàò­ðè­âàòü áåðå­ãà ëèãó­ðèé­öåâ-èíãàâ­íîâ è èíòå­ìå­ëè­åâ89.

(7) Äî ïðè­áû­òèÿ ýòèõ êîí­ñó­ëîâ âîé­ñêîì â Ïèçå êîìàí­äî­âà­ëè äðó­ãîé Àâë Ïîñòó­ìèé (8) è áðàò Êâèí­òà Ôóëü­âèÿ Ìàðê Ôóëü­âèé Íîáè­ëè­îð90, êîòî­ðûé áûë âîé­ñêî­âûì òðè­áó­íîì âòî­ðî­ãî ëåãè­î­íà è â ñ.388 ìåñÿ­öû ñâî­åãî êîìàí­äî­âà­íèÿ91 ðàñ­ïó­ñòèë ëåãè­îí, ïîä ïðè­ñÿ­ãîé îáÿ­çàâ öåí­òó­ðè­î­íîâ âåð­íóòü â êàç­íó äåíü­ãè çà íåâû­ñëó­æåí­íûé ñðîê92. (9) Êîãäà îá ýòîì èçâå­ñòè­ëè Àâëà Ïîñòó­ìèÿ, îòëó­÷èâ­øå­ãî­ñÿ â Ïëà­öåí­òèþ, òî îí ñ ëåã­êî­âî­îðó­æåí­íû­ìè êîí­íè­êà­ìè ïîãíàë­ñÿ çà îòïó­ùåí­íû­ìè âîè­íà­ìè è òåõ, êîãî ñìîã äîãíàòü, íàêà­çàâ, ïðè­âåë â Ïèçó, à îá îñòàëü­íûõ óâå­äî­ìèë êîí­ñó­ëà, (10) ïî ÷üå­ìó äîêëà­äó ñåíàò ïîñòà­íî­âèë âûñëàòü Ìàð­êà Ôóëü­âèÿ93 â Èñïà­íèþ çà Íîâûé Êàð­ôà­ãåí ñ ïèñü­ìîì îò êîí­ñó­ëà Ïóá­ëèþ Ìàí­ëèþ â Äàëü­íþþ Èñïà­íèþ; âîè­íàì æå áûëî ïðè­êà­çà­íî âåð­íóòü­ñÿ â ñòðîé. (11) Áûëî ðåøå­íî â çíàê ïîçî­ðà íàçíà­÷èòü ëåãè­î­íó íà ýòîò ãîä ëèøü ïîëó­ãî­äî­âîå æàëî­âà­íüå. À òåõ âîè­íîâ, ÷òî íå âîç­âðà­òè­ëèñü â âîé­ñêî, êîí­ñó­ëó âåëå­íî áûëî ïðî­äàòü — è ñàìèõ, è âñå èõ èìó­ùå­ñòâî.

41. Con­su­les am­bo in Li­gu­res exer­ci­tus in­du­xe­runt di­ver­sis par­ti­bus. [2] Pos­tu­mius pri­ma et ter­tia le­gio­ne Bal­lis­tam Le­tum­que mon­tes ob­se­dit, et pre­men­do prae­si­diis an­gus­tos sal­tus eorum com­mea­tus in­terclu­sit, ino­pia­que om­nium re­rum eos per­do­muit. [3] Ful­vius se­cun­da et quar­ta le­gio­ne ador­tus a Pi­sis Apua­nos Li­gu­res, qui eorum cir­ca Mac­ram flu­vium in­co­le­bant, in de­di­tio­nem ac­cep­tos, ad sep­tem mi­lia ho­mi­num, in na­ves im­po­si­tos prae­ter oram Et­rus­ci ma­ris Nea­po­lim transmi­sit. [4] In­de in Sam­nium tra­duc­ti, ager­que iis in­ter po­pu­la­res da­tus est. [5] Mon­ta­no­rum Li­gu­rum ab A. Pos­tu­mio vi­neae cae­sae fru­men­ta­que deus­ta, do­nec cla­di­bus om­ni­bus bel­li coac­ti in de­di­tio­nem ve­ne­runt ar­ma­que tra­di­de­runt. [6] Na­vi­bus in­de Pos­tu­mius ad vi­sen­dam oram In­gau­no­rum In­te­me­lio­rum­que Li­gu­rum pro­ces­sit. [7] Pri­us­quam hi con­su­les ve­ni­rent ad exer­ci­tum qui Pi­sas in­dic­tus erat, praee­rat A. Pos­tu­mius. [8] Fra­ter Q. Ful­vii M. Ful­vius No­bi­lior — se­cun­dae le­gio­nis Ful­vius tri­bu­nus mi­li­tum is erat — men­si­bus suis di­mi­sit le­gio­nem, iureiu­ran­do adac­tis cen­tu­rio­ni­bus aes in aera­rium ad quaes­to­res es­se de­la­tu­ros. [9] Hoc ubi Pla­cen­tiam — nam eo for­te erat pro­fec­tus — Aulo nun­tia­tum est, cum equi­ti­bus ex­pe­di­tis se­cu­tus di­mis­sos, quos eorum po­tuit ad­se­qui, re­du­xit cas­ti­ga­tos Pi­sas; de ce­te­ris con­su­lem cer­tio­rem fe­cit. [10] Eo re­fe­ren­te se­na­tus con­sul­tum fac­tum est ut M. Ful­vius in His­pa­niam re­le­ga­re­tur ultra No­vam Car­tha­gi­nem; lit­te­rae­que ei da­tae sunt a con­su­le ad P. Man­lium in His­pa­niam ul­te­rio­rem de­fe­ren­dae; mi­li­tes ius­si ad sig­na re­di­re. [11] Ig­no­mi­niae cau­sa uti se­mestre sti­pen­dium in eum an­num es­set ei le­gio­ni dec­re­tum: qui mi­les ad exer­ci­tum non re­dis­set eum ip­sum bo­na­que eius ven­de­re con­sul ius­sus.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 86Ëåòóì — êîíú­åê­òó­ðà Öèí­ãåð­ëå (â ñòà­ðûõ èçäà­íè­ÿõ: Ñóèñ­ìîí­òèé).
  • 87Ýòðóñ­ñêîå ìîðå — Òèððåí­ñêîå (íàçû­âà­ëîñü òàê­æå è Íèæ­íèì).
  • 88Ñð. âûøå, ãë. 38, 2.
  • 89Èíòå­ìå­ëèè — ëèãó­ðèé­ñêîå ïëå­ìÿ (Ñòðà­áîí, IV, 202).
  • 90Òåêñò çäåñü, âèäè­ìî, íå âïîëíå èñïðà­âåí è äîâîëü­íî òåìåí (îñî­áåí­íî â òîì, ÷òî êàñà­åò­ñÿ îòîæ­äåñò­âëå­íèÿ óïî­ìÿ­íó­òûõ ëèö).
  • 91Øåñòü òðè­áó­íîâ â êàæ­äîì ëåãè­îíå êîìàí­äî­âà­ëè èì ïî î÷å­ðåäè.
  • 92Ýòî, âèäè­ìî, áûëè äåíü­ãè, åùå íå ðîçäàí­íûå âîè­íàì (ñð. § 11).
  • 93Îäèí èç ñàìûõ ðàí­íèõ ïðè­ìå­ðîâ âûñûë­êè. Íîâûé Êàð­ôà­ãåí — ñîâð. Êàð­òà­õå­íà. Ñì. òàê­æå ïðè­ìå÷. 16 ê êí. XXI.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007031 1327008013 1327009001 1364004042 1364004043 1364004044