Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XL, ãë. 47

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä È. È. Ìàõàíüêîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, A. C. Schlesinger, 1938/1991.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

47. (1)  ýòîì æå ãîäó â Èñïà­íèè ïðî­ïðå­òî­ðû Ëóöèé Ïîñòó­ìèé Àëü­áèí è Òèáå­ðèé Ñåì­ï­ðî­íèé Ãðàêõ äîãî­âî­ðè­ëèñü ìåæ­äó ñîáîþ òàê: Àëü­áèí îòïðà­âèò­ñÿ íà âàê­öå­åâ121 ÷åðåç Ëóçè­òà­íèþ, à îòòóäà âåð­íåò­ñÿ â Êåëüò­èáå­ðèþ; åñëè òàì ñëó­÷èò­ñÿ áîëü­øàÿ âîé­íà, Ãðàêõ ïðîé­äåò â ñàìûå äàëü­íèå êðàÿ Êåëüò­èáå­ðèè. (2) Ñíà­÷à­ëà Ãðàêõ ñ.392 âíå­çàï­íûì íî÷­íûì ïðè­ñòó­ïîì îâëà­äåë ãîðî­äîì Ìóí­äîþ. Çàòåì, âçÿâ çàëîæ­íè­êîâ è îñòà­âèâ â ãîðî­äå îõðà­íå­íèå, îí ïðè­íÿë­ñÿ æå÷ü ïîëÿ è îñà­æäàòü êðå­ïî­ñòè, ïîêà íå ïðè­øåë ê äðó­ãî­ìó, ñèëü­íî óêðåï­ëåí­íî­ìó ãîðî­äó, êîòî­ðûé êåëüò­èáå­ðû íàçû­âà­þò Êåð­òè­ìà. (3) Êîãäà îí óæå ïðè­äâè­íóë ê ñòå­íàì îñàä­íûå îðóäèÿ, èç ãîðî­äà ÿâè­ëèñü ïîñëû, ñî ñòà­ðèí­íîé ïðÿ­ìîòîé ñêà­çàâ­øèå, ÷òî âîå­âà­ëè áû, åñëè áû èìå­ëè ñèëû; (4) ïîýòî­ìó îíè ïðî­ñÿò ïðî­ïó­ñòèòü èõ â ñòàí êåëüò­èáå­ðîâ, ÷òîáû ïðè­çâàòü èõ íà ïîìîùü — à åñëè îíè íå äîáüþò­ñÿ ïîìî­ùè, òî ñàìè ðåøàò, ÷òî èì äåëàòü. Ãðàêõ ïðî­ïó­ñòèë èõ, è îíè îòïðà­âè­ëèñü, à ÷åðåç íåñêîëü­êî äíåé ïðè­âå­ëè ñ ñîáîé äåñÿòü äðó­ãèõ ïîñëîâ. (5) Âðå­ìÿ áûëî îêî­ëî ïîëó­äíÿ. Ïåð­âûì äåëîì ïîñëû ïîïðî­ñè­ëè ïðå­òî­ðà òîëü­êî î òîì, ÷òîáû îí ïðè­êà­çàë äàòü èì ïèòü. Âûïèâ ïî ïåð­âîé ÷àøå, îíè ïîïðî­ñè­ëè åùå, ê áîëü­øîé ïîòå­õå ñòî­ÿâ­øèõ âîêðóã ðèì­ëÿí, äèâèâ­øèõ­ñÿ òàêîé èõ ïðî­ñòî­òå è íåâå­æå­ñòâó. (6) Ïîòîì ñòà­ðåé­øèé èç íèõ ñêà­çàë: «Íàøå ïëå­ìÿ ïîñëà­ëî íàñ ðàç­óç­íàòü, íà ÷òî æå â êîí­öå êîí­öîâ òû íàäå­åøü­ñÿ, ÷òî èäåøü íà íàñ ñ îðó­æè­åì». (7) Íà ýòî Ãðàêõ îòâå­òèë, ÷òî ïðè­øåë, ïîëà­ãà­ÿñü íà ñâîå ïðå­âîñ­õîä­íîå âîé­ñêî, è îíè ìîãóò ñàìè, åñëè õîòÿò, óâèäåòü ýòî âîé­ñêî, ÷òîáû ðàñ­ñêà­çàòü î íåì ñâî­èì äîñòî­âåð­íåå. (8) È Ãðàêõ ïðè­êà­çàë âîé­ñêî­âûì òðè­áó­íàì, ÷òîáû òå âåëå­ëè âñå­ìó âîé­ñêó, è ïåøèì, è êîí­íûì, îáëà­÷èòü­ñÿ â äîñïå­õè è ïðîé­òè ïåðåä íèìè â ïîë­íîì âîîðó­æå­íèè. Ïîñëå ýòî­ãî çðå­ëè­ùà ïîñëû áûëè îòïó­ùå­íû. Ñâî­èì ðàñ­ñêà­çîì îíè îòïóã­íó­ëè ñîïëå­ìåí­íè­êîâ îò ïîìî­ùè îñà­æäåí­íî­ìó ãîðî­äó. (9) Òùåò­íî ïîä­íè­ìà­ëè ãîðî­æàíå ïî íî÷àì îãíè íà áàø­íÿõ, ÷òî áûëî óñëîâ­íûì çíà­êîì. Ïîòå­ðÿâ íàäåæ­äó íà ïîìîùü, îíè ñäà­ëèñü. (10) Ñ ãîðî­æàí áûëî âçûñ­êà­íî äâà ìèë­ëè­î­íà ÷åòû­ðå­ñòà òûñÿ÷ ñåñòåð­öè­åâ. Êðî­ìå òîãî, ñîðîê íàè­áî­ëåå çíàò­íûõ âñàä­íè­êîâ áûëè âçÿ­òû ðèì­ëÿ­íà­ìè, õîòÿ íà ñëî­âàõ íå â çàëîæ­íè­êè — âåäü èì ïðè­êà­çà­ëè íåñòè âîåí­íóþ ñëóæ­áó, — íî ïî ñóòè äåëà êàê çàëîã âåð­íî­ñòè.

47. Eodem an­no in His­pa­nia L. Pos­tu­mius et Ti. Sempro­nius prop­rae­to­res com­pa­ra­ve­runt ita in­ter se, ut in Vac­caeos per Lu­si­ta­niam iret Al­bi­nus, in Cel­ti­be­riam in­de re­ver­te­re­tur; Grac­chus, si mai­us ibi bel­lum es­set, in ul­ti­ma Cel­ti­be­riae pe­net­ra­ret. . . . [2] Mun­dam ur­bem pri­mum vi ce­pit, noc­te ex impro­vi­so aggres­sus. Ac­cep­tis dein­de ob­si­di­bus prae­si­dio­que im­po­si­to cas­tel­la op­pug­na­re, ag­ros ure­re, do­nec ad prae­va­li­dam aliam ur­bem — Cer­ti­mam ap­pel­lant Cel­ti­be­ri — per­ve­nit. [3] Ubi cum iam ope­ra ad­mo­ve­ret, ve­niunt le­ga­ti ex op­pi­do, quo­rum ser­mo an­ti­quae simpli­ci­ta­tis fuit, non dis­si­mu­lan­tium bel­la­tu­ros, si vi­res es­sent. [4] Pe­tie­runt enim, ut si­bi in castra Cel­ti­be­ro­rum ire li­ce­ret ad auxi­lia ac­cien­da: si non im­pet­ras­sent, tum se­pa­ra­tim ab il­lis se con­sul­tu­ros. Per­mit­ten­te Grac­cho ierunt et post pau­cis die­bus alios de­cem le­ga­tos se­cum ad­du­xe­runt. [5] Me­ri­dia­num tem­pus erat. Ni­hil pri­us pe­tie­runt a prae­to­re quam ut bi­be­re si­bi iube­ret da­ri. Epo­tis pri­mis po­cu­lis ite­rum po­pos­ce­runt, mag­no ri­su cir­cumstan­tium in tam ru­di­bus et mo­ris om­nis ig­na­ris in­ge­niis. [6] Tum ma­xi­mus na­tu ex iis «mis­si su­mus» in­quit «a gen­te nostra qui scis­ci­ta­re­mur qua tan­dem re fre­tus ar­ma no­bis in­fer­res». [7] Ad hanc per­cuncta­tio­nem Grac­chus exer­ci­tu se eg­re­gio fi­den­tem ve­nis­se res­pon­dit; quem si ip­si vi­se­re ve­lint, quo cer­tio­ra ad suos re­fe­rant, po­tes­ta­tem se eis fac­tu­rum es­se. [8] Tri­bu­nis­que mi­li­tum im­pe­rat ut or­na­ri om­nes co­pias pe­di­tum equi­tum­que et de­cur­re­re iubeant ar­ma­tas. Ab hoc spec­ta­cu­lo le­ga­ti di­mis­si de­ter­rue­runt suos ab auxi­lio cir­cum­ses­sae ur­bi fe­ren­do. [9] Op­pi­da­ni cum ig­nes noc­te e tur­ri­bus ne­qui­quam, quod sig­num con­ve­ne­rat, sus­tu­lis­sent, des­ti­tu­ti ab uni­ca spe auxi­lii in de­di­tio­nem ve­ne­runt. [10] Num­mum qua­ter et vi­ciens ab iis est exac­tum, quad­ra­gin­ta no­bi­lis­si­mi equi­tes, nec ob­si­dum no­mi­ne — nam mi­li­ta­re ius­si sunt, — et ta­men re ip­sa ut pig­nus fi­dei es­sent.

ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
1327007031 1327008013 1327009001 1364004048 1364004049 1364004050