Òèò Ëèâèé

Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XLI, ãë. 12

<<<
ÎÃËÀÂËÅÍÈÅ
>>>
Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Â. Í. ×åìáåðäæè.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, A. C. Schlesinger, 1938/1991.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

12. (1) Ïðî­êîí­ñóë Òèáå­ðèé Êëàâ­äèé, ïðå­òîð ìèíóâ­øå­ãî ãîäà, ñòî­ÿë â Ïèçå ñ îäíèì ëåãè­î­íîì. (2) Óçíàâ èç åãî ïèñü­ìà î çàìûñ­ëàõ ëèãó­ðèé­öåâ, ñåíàò ïîñòà­íî­âèë ïåðå­ñëàòü ýòî ïèñü­ìî Ãàþ Êëàâ­äèþ, (3) ïîñêîëü­êó äðó­ãîé êîí­ñóë óæå ïåðå­ïðà­âèë­ñÿ â Ñàð­äè­íèþ, è äîáà­âèë óêàç: òàê êàê Èñò­ðèÿ óæå ïîêî­ðå­íà, òî ïóñòü îí, åñëè ñî÷òåò íóæ­íûì, ïåðå­âåäåò âîé­ñêî â Ëèãó­ðèþ. (4)  òî æå âðå­ìÿ ïî ïèñü­ìó êîí­ñó­ëà î äåëàõ, ñîâåð­øåí­íûõ èì â Èñò­ðèè, áûëî íàçíà­÷å­íî äâóõ­äíåâ­íîå ìîëåá­ñò­âèå.

ñ.407 È äðó­ãî­ìó êîí­ñó­ëó, Òèáå­ðèþ Ñåì­ï­ðî­íèþ, â Ñàð­äè­íèè ñîïóò­ñò­âî­âà­ëà óäà­÷à. (5) Îí âñòó­ïèë ñ âîé­ñêîì â çåì­ëþ ñàð­äèí­ñêèõ èëèé­öåâ: íà ïîìîùü èëèé­öàì ïîñïå­øè­ëè áîëü­øèå ñèëû áàëà­ðîâ: ñ îáî­è­ìè ïëå­ìå­íà­ìè êîí­ñóë ñðà­çèë­ñÿ â îòêðû­òîì áîþ. Âðàã áûë ðàç­áèò, îáðà­ùåí â áåã­ñòâî, âûáèò èç ëàãå­ðÿ, äâå­íà­äöàòü òûñÿ÷ âîè­íîâ ïîòå­ðÿë óáè­òû­ìè. (6) Íà äðó­ãîé äåíü êîí­ñóë ïðè­êà­çàë ñëî­æèòü â êó÷ó ñîáðàí­íîå îðó­æèå, ïîñâÿ­òèòü åãî Âóë­êà­íó29 è ñæå÷ü. Ïîáåäî­íîñ­íîå âîé­ñêî îí îòâåë íà çèìîâ­êó â ñîþç­íûå ãîðî­äà.

(7) Ãàé Êëàâ­äèé, ïîëó­÷èâ äîíå­ñå­íèå Òèáå­ðèÿ Êëàâ­äèÿ è ïîñòà­íîâ­ëå­íèå ñåíà­òà, ïåðå­âåë ëåãè­î­íû èç Èñò­ðèè â Ëèãó­ðèþ. (8) Ñïó­ñòèâ­øèñü ñ ãîð íà ðàâ­íè­íû, âðà­ãè ïîñòà­âè­ëè ëàãåðü íà áåðå­ãó ðåêè Ñêóëü­òåí­íû30. Çäåñü è ïðî­èçî­øëî ñðà­æå­íèå. Ïÿò­íà­äöàòü òûñÿ÷ áûëè ïåðå­áè­òû, áîëåå ñåìè­ñîò çàõâà­÷å­íû â ïëåí â áîþ èëè â ëàãå­ðå, êîòî­ðûé òîæå áûë âçÿò, çàõâà­÷å­íî áûëî è ïÿòü­äå­ñÿò îäíî âîèí­ñêîå çíà­ìÿ. (9) Óöåëåâ­øèå ëèãó­ðèé­öû ðàç­áå­æà­ëèñü â ãîðû êòî êóäà; íèêòî íå ïîä­íÿë îðó­æèÿ ïðî­òèâ êîí­ñó­ëà, îïó­ñòî­øàâ­øå­ãî ðàâ­íè­íû. (10) Êëàâ­äèé, ïîáåäèâ­øèé â îäèí ãîä äâà íàðî­äà, çàìè­ðèâ­øèé â îäíî êîí­ñóëü­ñòâî äâå ïðî­âèí­öèè (÷òî áûâà­åò ðåä­êî), âîç­âðà­òèë­ñÿ â Ðèì.

12. Ti. Clau­dius pro­con­sul, qui prae­tor prio­re an­no fue­rat, cum prae­si­dio le­gio­nis uni­us Pi­sis praee­rat. [2] Cui­us lit­te­ris se­na­tus cer­tior fac­tus, eas ip­sas lit­te­ras ad C. Clau­dium — nam al­ter con­sul iam in Sar­di­niam traie­ce­rat — [3] de­fe­ren­das cen­set et adi­cit dec­re­tum, quo­niam Histria pro­vin­cia con­fec­ta es­set si ei vi­de­re­tur exer­ci­tum tra­du­ce­ret in Li­gu­res. [4] Si­mul ex lit­te­ris con­su­lis, quas de re­bus in Histria ges­tis scrip­se­rat, in bi­duum suppli­ca­tio dec­re­ta. Et ab al­te­ro con­su­le Ti. Sempro­nio in Sar­di­nia pros­pe­re res ges­ta. [5] Exer­ci­tum in ag­rum Sar­do­rum Ilien­sium in­du­xit. Ba­la­ro­rum mag­na auxi­lia Ilien­si­bus ve­ne­rant; cum ut­ra­que gen­te sig­nis col­la­tis confli­xit. Fu­si fu­ga­ti­que hos­tes castris­que exu­ti, duo­de­cim mi­lia ar­ma­to­rum cae­sa. [6] Pos­te­ro die ar­ma lec­ta co­ni­ci in acer­vum ius­sit con­sul sac­rum­que id Vul­ca­no cre­ma­vit. Vic­to­rem exer­ci­tum in hi­ber­na so­cia­rum ur­bium re­du­xit. [7] Et C. Clau­dius lit­te­ris Ti. Clau­di et se­na­tus con­sul­to ac­cep­to ex Histria le­gio­nes in Li­gu­res transdu­xit. [8] Ad Scul­ten­nam flu­men in cam­pos prog­res­si castra ha­be­bant hos­tes, ibi cum iis acie di­mi­ca­tum. Quin­de­cim mi­lia cae­sa, plus sep­tin­gen­ti aut in proe­lio aut in castris — nam ea quo­que ex­pug­na­ta sunt — cap­ti, et sig­na mi­li­ta­ria unum et quin­qua­gin­ta cap­ta. [9] Li­gu­res, re­li­quiae cae­dis, in mon­tes re­fu­ge­runt, pas­sim­que po­pu­lan­ti cam­pestres ag­ros con­su­li nul­la us­quam ap­pa­rue­runt ar­ma. [10] Clau­dius dua­rum gen­tium uno an­no vic­tor, dua­bus, quod ra­ro ali­us, in con­su­la­tu pa­ca­tis pro­vin­ciis Ro­mam re­ver­tit.
<<<
ÎÃËÀÂËÅÍÈÅ
>>>

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 29Âóë­êàí áûë îäíèì èç áîãîâ, êîòî­ðûì ïðè­íî­ñè­ëîñü â æåðò­âó (è ñæè­ãà­ëîñü) çàõâà­÷åí­íîå ó âðà­ãîâ îðó­æèå. Ñð.: I, 37, 5; XXX, 6, 9 è äð.
  • 30Þæíûé ïðè­òîê Ïàäà òå÷åò ñ Àïåí­íèí ìèìî Ìóòè­íû (ñîâð. Ìîäå­íû) (ñì.: Ñòðà­áîí, V, 218). Ñîâðå­ìåí­íîå íàçâà­íèå: â âåðõ­íåì òå÷å­íèè — Ñêîëü­òåí­íà, â íèæ­íåì — Ïàíà­ðî.
    • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007031 1327008013 1327009001 1364004113 1364004114 1364004115