Ïåðåâîä Ì. Å. Ñåðãååíêî.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Â. Ì. Ñìèðèíûì, Ã. Ï. ×èñòÿêîâûì è Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì. Ðåäàêòîð êîììåíòàðèåâ —
Ðåä. ïåðåâîäà è êîììåíòàðèåâ (èçä. 1991) Â. Ì. Ñìèðèí. Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, F. G. Moore, 1949/1995. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
16. (1) Î äðóãîì äåëå, òîæå äàâíî çàáûòîì è óìàë÷èâàåìîì, íàïîìíèë Ìàðê Âàëåðèé Ëåâèí: ñëåäóåò íàêîíåö âåðíóòü äåíüãè, ñîáðàííûå ÷àñòíûìè ëèöàìè â êîíñóëüñòâî åãî è Ìàðêà Êëàâäèÿ53; (2) íå÷åãî óäèâëÿòüñÿ, åñëè îí îñîáåííî îçàáî÷åí ýòèì ãîñóäàðñòâåííûì äîëãîì: íå ãîâîðÿ î òîì, ÷òî äåëî êàñàåòñÿ åãî ëè÷íî êàê êîíñóëà òîãî ãîäà, êîãäà ïðîèñõîäèë ñáîð, íî îí è ïîñîâåòîâàë åãî ïðîèçâåñòè, òàê êàê êàçíà áûëà ïóñòà è ïðîñòîé íàðîä áûë íå â ñèëàõ ïëàòèòü íàëîã54. (3) Ñåíàòîðû âûñëóøàëè íàïîìèíàíèå áëàãîñêëîííî; êîíñóëàì âåëåíî áûëî ñäåëàòü äîêëàä è ðàçëîæèòü âûïëàòó íà òðè ñðîêà: ïåðâóþ â èõ êîíñóëüñòâî, ñëåäóþùèå — ÷åðåç äâà è ÷åðåç ÷åòûðå ãîäà. (4) Ïîòîì âñå äåëà çàñëîíåíû áûëè îäíîé çàáîòîé — áåäñòâèÿìè ëîêðèéöåâ: î íèõ äî ýòîãî äíÿ íè÷åãî íå çíàëè; òåïåðü, êîãäà ïðèøëè ïîñëû, î íèõ çàãîâîðèëè âñå. (5) Ëþäè áûëè âîçìóùåíû íå ñòîëüêî ïðåñòóïëåíèÿìè Ïëåìèíèÿ, ñêîëüêî ñíèñõîäèòåëüíîñòüþ è íåâíèìàíèåì Ñöèïèîíà. (6) Äåñÿòü ëîêðèéñêèõ ïîñëîâ â ñêîðáíîé îäåæäå, ïðîòÿãèâàÿ, ïî ãðå÷åñêîìó îáû÷àþ óìîëÿþùèõ, øåðñòÿíûå ïîâÿçêè è ìàñëè÷íûå âåòâè55, ïëà÷à è ñòåíàÿ, ïðîñòåðëèñü ïåðåä êîíñóëàìè, âîññåäàâøèìè â Êîìèöèè íà òðèáóíàëå. (7) Íà âîïðîñ êîíñóëîâ ëîêðèéöû îòâåòèëè: îò ñ.381 ëåãàòà Êâèíòà Ïëåìèíèÿ è îò ðèìñêèõ ñîëäàò îíè ïðåòåðïåëè òàêîå, ÷åãî ðèìñêèé íàðîä íå äîïóñòèë áû è ïî îòíîøåíèþ ê êàðôàãåíÿíàì; îíè ïðîñÿò ïðèíÿòü èõ â ñåíàòå, ïåðåä íèì îïëà÷óò îíè ñâîè ãîðåñòè. |
16. Altera item res prope aeque longo neglecta silentio relata a M. Valerio Laevino est, qui privatis conlatas pecunias se ac M. Claudio consulibus reddi tandem aequum esse dixit; [2] nec mirari quemquam debere in publica obligata fide suam praecipuam curam esse; nam praeterquam quod aliquid proprie ad consulem eius anni quo conlatae pecuniae essent pertineret, etiam se auctorem ita conferendi fuisse inopi aerario nec plebe ad tributum sufficiente. [3] Grata ea patribus admonitio fuit; iussisque referre consulibus decreverunt ut tribus pensionibus ea pecunia solveretur; primam praesentem ii qui tum essent, duas tertii et quinti consules numerarent. [4] Omnes deinde alias curas una occupavit, postquam Locrensium clades, quae ignoratae ad eam diem fuerant, legatorum adventu volgatae sunt. [5] Nec tam Plemini scelus quam Scipionis in eo aut ambitio aut neglegentia iras hominum inritavit. [6] Decem legati Locrensium, obsiti squalore et sordibus, in comitio sedentibus consulibus velamenta supplicum, ramos oleae, ut Graecis mos est, porgentes ante tribunal cum flebili vociferatione humi procubuerunt. [7] Quaerentibus consulibus Locrenses se dixerunt esse, ea passos a Q. Pleminio legato Romanisque militibus quae pati ne Carthaginienses quidem velit populus Romanus; orare uti sibi patres adeundi deplorandique aerumnas suas potestatem facerent. |
ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß