Ïåðåâîä Ã. Ñ. Êíàáå.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1985. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
25. (1) Êâèíêöèé ïîñëàë âîåííûõ òðèáóíîâ çà âîéñêîì, ÷òî ñòîÿëî â Ýëàòèè. (2) À ïîñëàíöàì Àíòèîõà, êîòîðûå â òå æå äíè ÿâèëèñü äîãîâàðèâàòüñÿ î ñîþçå, îòâåòèë, ÷òî íå ìîæåò ïðèíÿòü íèêàêîãî ðåøåíèÿ â îòñóòñòâèå äåñÿòè ëåãàòîâ, à ïîòîìó ïîñëàíöàì íàäëåæèò îòïðàâèòüñÿ â Ðèì è îáðàòèòüñÿ ê ñåíàòó. (3) Âîéñêà ïðèáûëè èç Ýëàòèè59, è Êâèíêöèé ïîâåë èõ íà Àðãîñ. Ïðåòîð Àðèñòåí ñ äåñÿòüþ òûñÿ÷àìè âîèíîâ-àõåéöåâ è ñ òûñÿ÷åé êîííèêîâ âñòðåòèë åãî â îêðåñòíîñòÿõ Êëåîí60, è îáà âîéñêà, ñîåäèíèâøèñü, ñòàëè ëàãåðåì íåïîäàëåêó. (4) Íà äðóãîé äåíü ñïóñòèëèñü â äîëèíó ó Àðãîñà è ñòàëè ëàãåðåì â ÷åòûðåõ ìèëÿõ îò ãîðîäà. (5) Ãàðíèçîíîì ëàêîíöåâ êîìàíäîâàë Ïèôàãîð, çÿòü òèðàíà è áðàò åãî æåíû61. Ïðè ïðèáëèæåíèè ðèìëÿí óêðåïèë îí ñèëüíûìè îòðÿäàìè îáå êðåïîñòè (èáî â Àðãîñå èõ äâå) è ïðî÷èå ìåñòà, êîòîðûå ëèáî áûëè äëÿ òîãî óäîáíû, ëèáî îáëåã÷àëè âðàãàì âòîðæåíèå â ãîðîä. (6) Âñå ýòè ïðèãîòîâëåíèÿ, îäíàêî, íå ìîãëè çàãëóøèòü ñòðàõ, êîòîðûé âíóøàëî ïðèáëèæåíèå ðèìëÿí. Ê îïàñíîñòè, ÷òî íàäâèãàëàñü èçâíå, ïðèáàâèëñÿ åùå è ìÿòåæ âíóòðè ãîðîäà. (7) Áûë â ãîðîäå íåêèé Äàìîêë èç Àðãîñà, þíîøà áîëåå õðàáðûé, íåæåëè áëàãîðàçóìíûé; îí ñãîâîðèëñÿ ñ íåñêîëüêèìè âåðíûìè ëþäüìè, ñâÿçàâ èõ êëÿòâîþ, ÷òî îíè èçãîíÿò ëàêîíöåâ èç Àðãîñà. Æåëàÿ óâåëè÷èòü ÷èñëî çàãîâîðùèêîâ, îí äîâåðèëñÿ ëþäÿì íå ñëèøêîì íàäåæíûì, (8) è îäíàæäû, êîãäà ðàçãîâàðèâàë îí ñî ñâîèìè ñòîðîííèêàìè, ê ñ.127 íåìó ïðèøåë ñòðàæíèê ñ ïðèêàçîì Ïèôàãîðà ÿâèòüñÿ ê íåìó. Äàìîêë ïîíÿë, ÷òî çàìûñåë åãî ðàñêðûò, è ïðèçâàë çàãîâîðùèêîâ, ÷òî áûëè çäåñü, âçÿòüñÿ ñ íèì âìåñòå çà îðóæèå, (9) èáî ýòî ëó÷øå, ÷åì óìåðåòü ïîä ïûòêîé.  ñîïðîâîæäåíèè íåñêîëüêèõ ÷åëîâåê ïîøåë îí ê ôîðóìó, êðè÷à, ÷òî âñÿêèé, êòî õî÷åò ñïàñòè ãîñóäàðñòâî, ïóñòü ñëåäóåò çà íèì, èáî îí — âîæäü èõ è âîññòàíîâèòåëü ñâîáîäû. (10) Íî íèêòî, ðàçóìååòñÿ, çà íèì íå ïîøåë, èáî âèäåëè, ÷òî ñèë ó íåãî ìàëî è íàäåæäû íà óäà÷ó íèêàêîé. (11) Ëàêåäåìîíÿíå îêðóæèëè êðè÷àâøåãî Äàìîêëà è åãî ñòîðîííèêîâ è óáèëè. (12) Ïîñëå ñõâà÷åíû áûëè è äðóãèå; ìíîãèõ êàçíèëè, à íåìíîãèõ áðîñèëè â òþðüìó. Ñëåäóþùåé íî÷üþ íåìàëî ãîðîæàí ñïóñòèëèñü ñî ñòåí ñ ïîìîùüþ âåðåâîê è óêðûëèñü â ëàãåðå ðèìëÿí. |
25. Tribunis militum ut exercitum ab Elatia arcesserent imperavit. [2] Per eosdem dies et Antiochi legatis de societate agentibus respondit nihil se absentibus decem legatis sententiae habere; Romam eundum ad senatum iis esse. [3] Ipse copias adductas ab Elatia ducere Argos pergit; atque ei circa Cleonas Aristaenus praetor cum decem milibus Achaeorum, equitibus mille occurrit, et haud procul inde iunctis exercitibus posuerunt castra. [4] Postero die in campum Argivorum descenderunt et quattuor ferme milia ab Argis locum castris capiunt. [5] Praefectus praesidii Laconum erat Pythagoras, gener idem tyranni et uxoris eius frater, qui sub adventum Romanorum et utrasque arces — nam duas habent Argi — et loca alia quae aut opportuna aut suspecta erant validis praesidiis firmavit; [6] sed inter haec agenda pavorem iniectum adventu Romanorum dissimulare haudquaquam poterat; et ad externum terrorem intestina etiam seditio accessit. [7] Damocles erat Argius, adulescens maioris animi quam consilii, qui primo, iureiurando interposito, de praesidio expellendo cum idoneis conlocutus, dum vires adicere coniurationi studet, incautior fidei aestimator fuit. [8] Conloquentem eum cum suis satelles a praefecto missus cum accerseret, sensit proditum consilium esse hortatusque est coniuratos qui aderant, [9] ut potius quam extorti morerentur, arma secum caperent. Atque ita cum paucis in forum pergit ire clamitans ut qui salvam rem publicam vellent auctorem et ducem se libertatis sequerentur. [10] Haud sane movit quemquam, quia nihil usquam spei propinquae, nedum satis firmi praesidii cernebant. [11] Haec vociferantem eum Lacedaemonii circumventum cum suis interfecerunt. Comprensi deinde quidam et alii. [12] Ex iis occisi plures, pauci in custodiam coniecti; multi proxima nocte funibus per murum demissi ad Romanos perfugerunt. |
ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß