Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXIX, ãë. 23

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002.
Ïåðåâîä Ý. Ã. Þíöà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1983.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

23. (1) Òàê êàê êîíåö ãîäà óæå ïðè­áëè­æàë­ñÿ, Êâèíò Ìàð­öèé ãîòî­âèë­ñÿ çàî÷­íî ñëî­æèòü ñ ñåáÿ äîëæ­íîñòü, à Ñïó­ðèé Ïîñòó­ìèé, çàêîí­÷èâ òùà­òåëü­íîå è áåñ­ïðè­ñòðàñò­íîå ðàñ­ñëå­äî­âà­íèå äåëà î Âàê­õà­íà­ëè­ÿõ, âçÿë íà ñåáÿ ðóêî­âîä­ñòâî âûáî­ðà­ìè. (2) Êîí­ñó­ëà­ìè áûëè âûáðà­íû Àïïèé Êëàâ­äèé Ïóëü­õð è Ìàðê Ñåì­ï­ðî­íèé Òóäè­òàí. Íà ñëå­äóþ­ùèé äåíü ïðå­òî­ðà­ìè áûëè âûáðà­íû Ïóá­ëèé Êîð­íå­ëèé Öåòåã, Àâë Ïîñòó­ìèé Àëü­áèí, Ãàé Àôðà­íèé Ñòåë­ëè­îí, Ãàé Àòè­ëèé Ñåððàí, Ëóöèé Ïîñòó­ìèé Òåìï­ñàí, Ìàðê Êëàâ­äèé Ìàð­öåëë. (3)  êîí­öå ãîäà, òàê êàê êîí­ñóë Ñïó­ðèé Ïîñòó­ìèé äîëî­æèë, ÷òî, îáú­åç­æàÿ â õîäå ðàñ­ñëå­äî­âà­íèÿ îáà ïîáå­ðå­æüÿ Èòà­ëèè, îí íàøåë îïó­ñòåâ­øè­ìè äâå êîëî­íèè, Ñèïîíò íà Âåðõ­íåì è Áóê­ñåíò íà Íèæ­íåì ìîðå70, (4) äëÿ çàïè­ñè òóäà êîëî­íè­ñòîâ, ïî óêà­çó ñåíà­òà, ãîðîä­ñêîé ïðå­òîð Òèò Ìåíèé íàçíà­÷èë êîìèñ­ñèþ òðè­óì­âè­ðîâ â ñîñòà­âå Ëóöèÿ Ñêðè­áî­íèÿ Ëèáî­íà, Ìàð­êà Òóê­öèÿ, Ãíåÿ Áåáèÿ Òàì­ôè­ëà.

(5) Íàçðå­âàâ­øàÿ ê òîìó âðå­ìå­íè71 âîé­íà ñ Ïåð­ñå­åì, öàðåì Ìàêåäî­íèè, áûëà âûçâà­íà íå òåìè ïðè­÷è­íà­ìè, êàê îáû÷­íî ñ÷è­òà­þò, è ñàì Ïåð­ñåé âîâñå ê íåé íå ñòðå­ìèë­ñÿ. Ðåøå­íî âîå­âàòü áûëî åãî ïðåä­øå­ñò­âåí­íè­êîì Ôèëèï­ïîì, è åñëè áû ñìåðòü åìó íå ïîìå­øà­ëà, òî îí ñàì áû íà÷àë ýòó âîé­íó. (6) Èç âñåõ óñëî­âèé ìèðà, êîòî­ðûå Ôèëèïï îáÿ­çàë­ñÿ ñîáëþäàòü ïîñëå ïîðà­æå­íèÿ â âîéíå ñ Ðèìîì, áîëü­øå âñå­ãî åãî ðàç­äðà­æà­ëî òî, ÷òî ñåíàò çàïðå­òèë åìó êàðàòü ñ.335 ìàêåäîí­ñêèå ãîðî­äà, îòëî­æèâ­øè­å­ñÿ â õîäå âîé­íû, (7) õîòÿ îí íå òåðÿë íà ýòî íàäåæ­äû, òåì áîëåå ÷òî Êâèíê­öèé â òåê­ñòå äîãî­âî­ðà îñòà­âèë ýòîò âîïðîñ íåðå­øåí­íûì. (8) Êðî­ìå òîãî, ïîñëå ïîðà­æå­íèÿ öàðÿ Àíòèî­õà ïðè Ôåð­ìî­ïè­ëàõ, êîãäà ñîþç­íûå àðìèè ðàçäå­ëè­ëèñü, è êîí­ñóë Àöè­ëèé äâè­íóë­ñÿ îñà­æäàòü Ãåðàê­ëåþ72, à Ôèëèïï îñà­äèë Ëàìèþ, (9) ïîñëå âçÿ­òèÿ Ãåðàê­ëåè Ôèëèï­ïó áûëî ïðè­êà­çà­íî îòâå­ñòè âîé­ñêî îò Ëàìèè, è ãîðîä ñäàë­ñÿ ðèì­ëÿ­íàì, ÷òî Ôèëèïï âîñ­ïðè­íÿë êàê æåñòî­êîå îñêîðá­ëå­íèå. (10) Ãíåâ öàðÿ îò÷à­ñòè ñìÿã­÷è­ëî òî, ÷òî êîí­ñóë, ñïå­øà íà îñà­äó Íàâ­ïàê­òà, ãäå óêðû­ëèñü ïîñëå ñâî­åãî ïîðà­æå­íèÿ ýòî­ëèé­öû, ðàç­ðå­øèë Ôèëèï­ïó äâè­íóòü âîé­ñêà íà àôà­ìàí­ñêî­ãî öàðÿ Àìè­íàíä­ðà, è ãîðî­äà Ôåñ­ñà­ëèè, çàõâà­÷åí­íûå ýòî­ëèé­öà­ìè, ïðè­ñî­åäè­íèòü ê ñâî­å­ìó öàð­ñòâó. (11) Îí áåç îñî­áî­ãî òðóäà èçãíàë èç Àôà­ìà­íèè Àìè­íàíä­ðà è çàõâà­òèë íåñêîëü­êî ãîðî­äîâ. (12) Îí ïîêî­ðèë òàê­æå ñèëü­íî óêðåï­ëåí­íûé, ñòðà­òå­ãè­÷å­ñêè âàæ­íûé ãîðîä Äåìåò­ðè­à­äó è ïëå­ìÿ ìàã­íå­òîâ73. (13) Çàòåì è íåêî­òî­ðûå ôðà­êèé­ñêèå ãîðî­äà, îõâà­÷åí­íûå ñìó­òîé èç-çà ññîð èõ âîæäåé è çëî­óïîòðåá­ëå­íèÿ íåïðè­âû÷­íîé ñâî­áî­äîé, îí âçÿë ïîä êîí­òðîëü, ïðè­ìêíóâ ê áîëåå ñëà­áîé èç âðàæ­äóþ­ùèõ ïàð­òèé74.

23. Cum iam in exi­tu an­nus es­set, Q. Mar­cius ab­sens ma­gistra­tu abi­tu­rus erat, Sp. Pos­tu­mius quaes­tio­ni­bus cum sum­ma fi­de cu­ra­que per­fec­tis co­mi­tia ha­buit. [2] Crea­ti con­su­les sunt Ap. Clau­dius Pul­cher M. Sempro­nius Tu­di­ta­nus. Pos­te­ro die prae­to­res fac­ti P. Cor­ne­lius Cethe­gus A. Pos­tu­mius Al­bi­nus C. Af­ra­nius Stel­lio C. Ati­lius Ser­ra­nus L. Pos­tu­mius Tempsa­nus M. Clau­dius Mar­cel­li­nus. [3] Extre­mo an­ni, quia Sp. Pos­tu­mius con­sul re­nun­tia­ve­rat pe­rag­ran­tem se prop­ter quaes­tio­nes ut­rum­que li­tus Ita­liae de­ser­tas co­lo­nias Si­pon­tum su­pe­ro, Bu­xen­tum in­fe­ro ma­ri in­ve­nis­se, [4] tri­um­vi­ri ad co­lo­nos eo scri­ben­dos ex se­na­tus con­sul­to ab T. Mae­nio prae­to­re ur­ba­no crea­ti sunt L. Scri­bo­nius Li­bo M. Tuc­cius Cn. Bae­bius Tam­phi­lus.

[5] Cum Per­seo re­ge et Ma­ce­do­ni­bus bel­lum quod im­mi­ne­bat, non un­de ple­ri­que opi­nan­tur, nec ab ip­so Per­seo cau­sas ce­pit: in­choa­ta ini­tia a Phi­lip­po sunt; et is ip­se, si diu­tius vi­xis­set, id bel­lum ges­sis­set. [6] Una eum res, cum vic­to le­ges im­po­ne­ren­tur, ma­xi­me an­ge­bat, quod qui Ma­ce­do­num ab se de­fe­ce­rant in bel­lo, in eos ius sae­vien­di ademptum ei ab se­na­tu erat, [7] cum, quia rem in­teg­ram Quincti­us in con­di­cio­ni­bus pa­cis dis­tu­le­rat, non des­pe­ras­set im­pet­ra­ri pos­se. [8] An­tio­cho re­ge dein­de bel­lo su­pe­ra­to ad Ther­mo­py­las, di­vi­sis par­ti­bus, cum per eos­dem dies con­sul Aci­lius He­rac­leam, Phi­lip­pus La­miam op­pug­nas­set, [9] cap­ta He­rac­lea quia ius­sus absce­de­re a moe­ni­bus La­miae erat Ro­ma­nis­que op­pi­dum de­di­tum est, aeg­re eam rem tu­le­rat. [10] Per­mul­sit iram eius con­sul, quod ad Nau­pac­tum ip­se fes­ti­nans, quo se ex fu­ga Aeto­li con­tu­le­rant, Phi­lip­po per­mi­sit Atha­ma­niae et Amy­nandro bel­lum in­fer­ret, et ur­bes, quas Thes­sa­lis Aeto­li ade­me­rant, reg­no adi­ce­ret. [11] Haud mag­no cer­ta­mi­ne et Amy­nandrum Atha­ma­nia ex­pu­le­rat et ur­bes re­ce­pe­rat ali­quot. [12] De­met­ria­dem quo­que, ur­bem va­li­dam et ad om­nia op­por­tu­nam, et Mag­ne­tum gen­tem suae di­cio­nis fe­cit. [13] In­de et in Thra­cia quas­dam ur­bes, no­vae at­que in­sue­tae li­ber­ta­tis vi­tio se­di­tio­ni­bus prin­ci­pum tur­ba­tas, par­ti­bus, quae do­mes­ti­co cer­ta­mi­ne vin­ce­ren­tur, adiun­gen­do se­se ce­pit.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 70Âåðõ­íåå ìîðå — Àäðè­à­òè­÷å­ñêîå; Íèæ­íåå — Òèððåí­ñêîå. Îáå íàçâàí­íûå êîëî­íèè áûëè âûâåäå­íû â 194 ã. äî í. ý. (ñì.: XXXIV, 45, 1—3 è ïðè­ìå÷. 100 ê êí. XXXIV).
  • 71Ïîêà ÷òî Ïåð­ñåé åùå íå áûë öàðåì, è Ëèâèé, îáðà­ùà­ÿñü ïîñëå äîë­ãî­ãî ïåðå­ðû­âà (èñêëþ­÷å­íèå — XXXVIII, 30—34) ê ïðî­èñ­õî­äèâ­øå­ìó â Ãðå­öèè è Ìàêåäî­íèè, âîç­âðà­ùà­åò­ñÿ äàëå­êî íàçàä — ê 191 ã. äî í. ý. (ñð.: XXXVI, 25 è äàëåå), — ÷òîáû ïîêà­çàòü ðàç­âè­òèå ñîáû­òèé, âåä­øèõ ê áóäó­ùåé âîéíå.
  • 72Ýòî Ãåðàê­ëåÿ Òðà­õèí­ñêàÿ áëèç Ôåð­ìî­ïèë (ñì. ïðè­ìå÷. 56 ê êí. XXXVI).
  • 73Ñð.: XXXVI, 32—34.
  • 74Ýíîñ è Ìàðî­íåþ (ñð. íèæå, ãë. 24, 7 è 9).
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007031 1327008013 1327009001 1364003924 1364003925 1364003926