Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XL, ãë. 26

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä È. È. Ìàõàíüêîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, A. C. Schlesinger, 1938/1991.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8

26. (1) Ïèñü­ìî Áåáèÿ âûçâà­ëî â Ðèìå ñìÿ­òå­íèå, (2) òåì áîëü­øåå, ÷òî ÷åðåç íåñêîëü­êî äíåé Ìàð­öåëë, ïåðå­äàâ âîé­ñêî Ôàáèþ è âåð­íóâ­øèñü â Ðèì, óíè­÷òî­æèë âñÿ­êóþ íàäåæ­äó íà ïåðå­áðîñ­êó âîé­ñêà èç Ãàë­ëèè43 â ñòðà­íó ëèãó­ðèé­öåâ, ïîòî­ìó ÷òî â Ãàë­ëèè óæå øëà âîé­íà ñ èñò­ðèé­öà­ìè, ñîïðî­òèâ­ëÿâ­øè­ìè­ñÿ ïîñòðîé­êå êîëî­íèè Àêâè­ëåè. (3) Òóäà îòïðà­âèë­ñÿ Ôàáèé, è îí íå ìîã áðî­ñèòü íà÷à­òóþ âîé­íó. (4) Îñòà­âà­ëàñü îäíà çàïîçäà­ëàÿ íàäåæ­äà íà ïîìîùü — åñëè ñàìè êîí­ñó­ëû ïîñïå­øàò â ïðî­âèí­öèþ. Ýòî­ãî ðåøè­òåëü­íî òðå­áî­âà­ëè âñå ñåíà­òî­ðû, (5) íî êîí­ñó­ëû îòêà­çû­âà­ëèñü âûñòó­ïàòü, íå íàáðàâ­øè âîé­ñêà, à íàáîð çàäåð­æè­âàë­ñÿ, ãîâî­ðè­ëè îíè, íå ïî èõ íåðà­äè­âî­ñòè, à èç-çà ìîðî­âîé áîëåç­íè. (6) Îäíà­êî îíè íå ìîã­ëè ïðî­òè­âèòü­ñÿ îáùå­ìó ìíå­íèþ ñåíà­òà è âûíóæ­äå­íû áûëè îáëå÷ü­ñÿ â âîåí­íûå ïëà­ùè; íàáðàí­íûì âîè­íàì íàçíà­÷è­ëè äåíü, â êîòî­ðûé òå äîëæ­íû áûëè ÿâèòü­ñÿ â Ïèçó, à êîí­ñó­ëàì ðàç­ðå­øè­ëè ïî äîðî­ãå çàáè­ðàòü â âîé­ñêî âñÿ­êî­ãî âñòðå÷­íî­ãî. (7) Ïðå­òî­ðàì Êâèí­òó Ïåòè­ëèþ è Êâèí­òó Ôàáèþ áûëî ïðè­êà­çà­íî: Ïåòè­ëèþ — ñïåø­íî íàáðàòü äâà ëåãè­î­íà èç ðèì­ñêèõ ãðàæ­äàí44 è ïðè­âå­ñòè ê ïðè­ñÿ­ãå âñåõ, êîìó ìåíü­øå ïÿòè­äå­ñÿ­òè ëåò; Ôàáèþ — âûòðå­áî­âàòü ó ëàòèí­ñêèõ ñîþç­íè­êîâ ïÿò­íà­äöàòü òûñÿ÷ ïåõî­òèí­öåâ è âîñåìü­ñîò âñàä­íè­êîâ. (8) Êîðà­áåëü­íû­ìè äóóì­âè­ðà­ìè áûëè èçáðà­íû Ãàé Ìàòè­åí è Ãàé Ëóêðå­öèé, äëÿ íèõ áûëè ñíà­ðÿ­æå­íû ñóäà, è Ìàòè­å­íó, ÷üÿ îáëàñòü ïðî­ñòè­ðà­ëàñü äî Ãàëëü­ñêî­ãî çàëè­âà, áûëî ïðè­êà­çà­íî êàê ìîæ­íî ñêî­ðåå âåñòè ôëîò ê ïîáå­ðå­æüþ Ëèãó­ðèè, åñëè ìîæ­íî åùå ïîìî÷ü Ëóöèþ Ýìè­ëèþ è åãî âîé­ñêó.

26. Ro­mae mag­nam tre­pi­da­tio­nem lit­te­rae Bae­bii fe­ce­runt, eo maio­rem [2] quod pau­cos post dies Mar­cel­lus, tra­di­to exer­ci­tu Fa­bio Ro­mam cum ve­nis­set, spem ade­mit eum qui in Gal­lia es­set exer­ci­tum in Li­gu­res pos­se tra­du­ci, quia bel­lum cum Histris es­set pro­hi­ben­ti­bus co­lo­niam Aqui­leiam de­du­ci: [3] eo pro­fec­tum Fa­bium, ne­que in­de reg­re­di bel­lo in­choa­to pos­se. [4] Una, et ea ip­sa tar­dior quam tem­pus pos­tu­la­bat, sub­si­dii spes erat, si con­su­les ma­tu­ras­sent in pro­vin­ciam ire. Id ut fa­ce­rent, pro se quis­que pat­rum vo­ci­fe­ra­ri. [5] Con­su­les ni­si con­fec­to di­lec­tu ne­ga­re se itu­ros, nec suam seg­ni­tiem sed vim mor­bi in cau­sa es­se quo se­rius per­fi­ce­re­tur. [6] Non ta­men po­tue­runt sus­ti­ne­re con­sen­sum se­na­tus, quin pa­lu­da­ti exi­rent et mi­li­ti­bus quos conscrip­tos ha­be­rent, diem edi­ce­rent quo Pi­sas con­ve­ni­rent. Per­mis­sum ut qua irent pro­ti­nus su­bi­ta­rios mi­li­tes scri­be­rent du­ce­rentque se­cum. [7] Et prae­to­ri­bus Q. Pe­ti­lio et Q. Fa­bio im­pe­ra­tum est ut Pe­ti­lius duas le­gio­nes ci­vium Ro­ma­no­rum tu­mul­tua­rias scri­be­ret et om­nes mi­no­res quin­qua­gin­ta an­nis sac­ra­men­to ro­ga­ret, Fa­bio, ut so­ciis La­ti­ni no­mi­nis quin­de­cim mi­lia pe­di­tum, oc­tin­gen­tos equi­tes im­pe­ra­ret. [8] Duum­vi­ri na­va­les crea­ti C. Ma­tie­nus et C. Luc­re­tius, na­ves­que iis or­na­tae sunt, Ma­tie­no­que, cui­us ad Gal­li­cum si­num pro­vin­cia erat, im­pe­ra­tum est ut clas­sem pri­mo quo­que tem­po­re du­ce­ret in Li­gu­rum oram, si quo usui es­se L. Aemi­lio at­que exer­ci­tui eius pos­set.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 43Ñì.: XXXIX, 55, 5 (à òàê­æå 22, 6 è 45, 6). Àêâè­ëåÿ ñòðî­è­ëàñü â Âåíå­òèè ó ñåâåð­íûõ áåðå­ãîâ Àäðè­à­òè­÷å­ñêî­ãî ìîðÿ íà ãðà­íè­öå ñ èñò­ðèé­öà­ìè.
  • 44Ðå÷ü èäåò î íàáî­ðå ò. í. ãîðîä­ñêèõ (ðåçåðâ­íûõ) ëåãè­î­íîâ (ñð. íèæå, ãë. 28, 9). Êâèíò Ôàáèé, óïî­ìÿ­íó­òûé çäåñü, ýòî Êâèíò Ôàáèé Ìàê­ñèì, ïðå­òîð 181 ã. äî í. ý., ïî äåëàì ñ èíî­çåì­öà­ìè (íå ïóòàòü ñ Êâèí­òîì Ôàáè­åì Áóòè­î­íîì, óïî­ìÿ­íó­òûì â § 2, ïðå­òî­ðîì â Ãàë­ëèè!).
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1260010226 1327007032 1327008059 1364004027 1364004028 1364004029