Всеобщая история

Кн. III, гл. 33

33. οἱ δὲ πα­ρὰ τῶν Ῥω­μαίων πρέσ­βεις — τὴν γὰρ πα­ρέκ­βα­σιν ἐντεῦθεν ἐποιησά­μεθα — διακού­σαν­τες τὰ πα­ρὰ τῶν Καρ­χη­δονίων ἄλ­λο μὲν οὐδὲν εἶπαν, [2] ὁ δὲ πρεσ­βύ­τα­τος αὐτῶν δεί­ξας τοῖς ἐν τῷ συ­νεδ­ρίῳ τὸν κόλ­πον ἐνταῦθα καὶ τὸν πό­λε­μον αὐτοῖς ἔφη καὶ τὴν εἰρή­νην φέ­ρειν· ἐκβα­λὼν οὖν, ὁπό­τερον ἂν κε­λεύσω­σιν, ἀπο­λείψειν. [3] ὁ δὲ βα­σιλεὺς τῶν Καρ­χη­δονίων, ὁπό­τερον αὐτοῖς φαίνε­ται, τοῦτ᾽ ἐκβα­λεῖν ἐκέ­λευσε. [4] τοῦ δὲ Ῥω­μαίου φή­σαν­τος τὸν πό­λε­μον ἐκβα­λεῖν, ἀνε­φώνη­σαν ἅμα καὶ πλείους τῶν ἐκ τοῦ συ­νεδ­ρίου, δέ­χεσ­θαι φάσ­κον­τες. οἱ μὲν οὖν πρέσ­βεις καὶ τὸ συ­νέδ­ριον ἐπὶ τού­τοις ἐχω­ρίσ­θη­σαν. [5] Ἀν­νί­βας δὲ πα­ραχει­μάζων ἐν Καινῇ πό­λει πρῶ­τον μὲν διαφῆ­κε τοὺς Ἴβη­ρας ἐπὶ τὰς ἑαυτῶν πό­λεις, βου­λό­μενος ἑτοί­μους καὶ προ­θύ­μους πα­ρασ­κευάζειν πρὸς τὸ μέλ­λον. [6] δεύτε­ρον δ᾽ Ἀσδρούβᾳ τἀδελφῷ διέτα­ξε πῶς δεή­σει τῇ τε τῶν Ἰβή­ρων ἀρχῇ καὶ δυ­νασ­τείᾳ χρῆσ­θαι ταῖς τε πρὸς Ῥω­μαίους πα­ρασ­κευαῖς, ἐὰν αὐτὸς χω­ρίζη­ταί που. [7] τρί­τον ὑπὲρ τῆς ἀσφα­λείας τῶν ἐν Λι­βύῃ πρου­νοεῖτο πραγ­μά­των. [8] πά­νυ δ᾽ ἐμπεί­ρως καὶ φρο­νίμως ἐκλο­γιζό­μενος ἐκ μὲν Λι­βύης εἰς Ἰβη­ρίαν, ἐκ δ᾽ Ἰβη­ρίας εἰς Λι­βύην διεβί­βαζε στρα­τιώ­τας, ἐκδεσ­μεύων τὴν ἑκα­τέρων πίσ­τιν εἰς ἀλλή­λους διὰ τῆς τοιαύ­της οἰκο­νομίας. [9] ἦσαν δ᾽ οἱ διαβάν­τες εἰς τὴν Λι­βύην Θερ­σῖ­ται, Μασ­τιανοί, πρὸς δὲ τού­τοις Ὀρῆ­τες Ἴβη­ρες, Ὀλκά­δες, [10] οἱ δὲ σύμ­παν­τες ἀπὸ τού­των τῶν ἐθνῶν ἱπ­πεῖς μὲν χί­λιοι διακό­σιοι, πε­ζοὶ δὲ μύ­ριοι τρισ­χί­λιοι ὀκτα­κόσιοι πεν­τή­κον­τα, [11] πρὸς δὲ τού­τοις Βα­λιαρεῖς ὀκτα­κόσιοι ἑβδο­μήκον­τα, οὓς κυ­ρίως μὲν κα­λοῦσι σφεν­δο­νή­τας, ἀπὸ δὲ τῆς χρείας ταύ­της συ­νωνύ­μως καὶ τὸ ἔθνος αὐτῶν προ­σαγο­ρεύουσι καὶ τὴν νῆ­σον. [12] τῶν δὲ προειρη­μέ­νων τοὺς μὲν πλείους εἰς τὰ Με­ταγώ­νια τῆς Λι­βύης, τι­νὰς δ᾽ εἰς αὐτὴν Καρ­χη­δόνα κα­τέτα­ξεν. [13] ἀπὸ δὲ τῶν πό­λεων τῶν Με­ταγω­νιτῶν κα­λουμέ­νων ἀπέσ­τει­λεν ἄλ­λους εἰς Καρ­χη­δόνα πε­ζοὺς τετ­ρα­κισ­χι­λίους, ὁμη­ρείας ἔχον­τας καὶ βοηθείας ἅμα τά­ξιν. [14] ἐπὶ δὲ τῆς Ἰβη­ρίας ἀπέ­λιπεν Ἀσδρούβᾳ τἀδελφῷ πεν­τή­ρεις μὲν πεν­τή­κον­τα, τετ­ρή­ρεις δὲ δύο καὶ τριήρεις πέν­τε· τού­των ἐχού­σας πλη­ρώμα­τα πεν­τή­ρεις μὲν τριάκον­τα δύο, τριήρεις δὲ πέν­τε. [15] καὶ μὴν ἱπ­πεῖς Λι­βυφοινί­κων μὲν καὶ Λι­βύων τετ­ρα­κοσίους πεν­τή­κον­τα, Λερ­γη­τῶν δὲ τριακο­σίους, Νο­μάδων δὲ Μα­συλίων καὶ Μα­σαισυ­λίων καὶ Μακ­κοίων καὶ Μαυ­ρουσίων τῶν πα­ρὰ τὸν Ὠκεανὸν χι­λίους ὀκτα­κοσίους, [16] πε­ζοὺς δὲ Λι­βύων μυ­ρίους χι­λίους ὀκτα­κοσίους πεν­τή­κον­τα, Λι­γυσ­τί­νους τριακο­σίους, Βα­λιαρεῖς πεν­τα­κοσίους, ἐλέ­φαν­τας εἴκο­σι καὶ ἕνα.

[17] οὐ χρὴ δὲ θαυ­μάζειν τὴν ἀκρί­βειαν τῆς ἀναγ­ρα­φῆς, εἰ τοιαύτῃ κεχ­ρή­μεθα περὶ τῶν ὑπ᾽ Ἀν­νί­βου­ κατ᾽ Ἰβη­ρίαν πεπ­ραγμέ­νων οἵᾳ μό­λις ἂν χρή­σαιτό τις αὐτὸς κε­χειρι­κὼς τὰς κα­τὰ μέ­ρος πρά­ξεις, οὐδὲ προ­κατα­γινώσ­κειν, εἰ πε­ποιήκα­μεν πα­ραπ­λή­σιον τοῖς ἀξιοπίσ­τως ψευ­δομέ­νοις τῶν συγ­γρα­φέων. [18] ἡμεῖς γὰρ εὑρόν­τες ἐπὶ Λα­κινίῳ τὴν γραφὴν ταύ­την ἐν χαλ­κώ­ματι κα­τατε­ταγ­μέ­νην ὑπ᾽ Ἀν­νί­βου­, καθ᾽ οὓς και­ροὺς ἐν τοῖς κα­τὰ τὴν Ἰτα­λίαν τό­ποις ἀνεστρέ­φετο, πάν­τως ἐνο­μίσα­μεν αὐτὴν πε­ρί γε τῶν τοιούτων ἀξιόπισ­τον εἶναι· διὸ καὶ κα­τακο­λουθεῖν εἱλό­μεθα τῇ γραφῇ ταύτῃ.